Dziś zajmę się zarysowaniem wypadku kolejowego pod względem prawnym na przykładzie zderzenia ciężarówki z szynobusem.
Wypadek kolejowy
to najprościej rzecz ujmując, wypadek w ruchu lądowym, z udziałem pojazdu szynowego, powstały na skutek naruszenia przez uczestnika ruchu zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym bądź przez inne działania czy zaniechania innych osób.
Sprawcą katastrofy w ruchu lądowym może być bowiem także pieszy, pasażer pociągu czy auta, a nawet osoba oddziałująca na ruch drogowy z zewnątrz.
Wypadek kolejowy czasem przybiera formę katastrofy w ruchu lądowym (art. 173 k.k.)
Dzieje się tak gdy dochodzi do zagrożenia życia lub zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach. Część sądów uznaje, że wiele osób to co najmniej 6. Część – że co najmniej 10, nie licząc sprawcy.
Słusznie wskazał Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z 13.06.2017.r, II AKa 129/17, że:
ma to być zdarzenie groźne, niosące za sobą tak duże zagrożenie bezpieczeństwa ruchu, że stanowi jednocześnie zagrożenie bezpieczeństwa powszechnego.
>>> Jakie elementy musi zawierać wiążące polecenie? – wywiad z mec. Marcinem Kozłowskim
Z wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 12.09.2013 r. w sprawie II AKa 157/13 wynika, że dla przyjęcia, że mamy do czynienia z katastrofą:
- musi zaistnieć coś więcej, a więc realne skutki i to poważnych rozmiarów w zakresie mienia lub osób
- występuje dwustopniowa konstrukcja: realny skutek i zagrożenie dobra chronionego przez prawo
- nie ma znaczenia stopień obrażeń ciała pokrzywdzonych gdyż art. 173 § 1 k.k. nie precyzuje jakie obrażenia ciała stanowią skutek czynu.
Działanie uczestnika ruchu można też uznać za sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy (art. 174 k.k.)
Niezbędne jest jednak wykazanie, że świadomie doprowadził on do bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy. Chciał tego lub przynajmniej na to się godził.
Przy bezpośrednim niebezpieczeństwie katastrofy nie ma znaczenia sprowadzenie niebezpieczeństwa dla zdrowi, życia czy mienia i jego rozmiar.
Jakie jest zagrożenie karą?
Jeśli sprawca zostanie skazany za wypadek grozi mu kara do 3 lat pozbawienia wolności. Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu kara ta wyniesie od 6 miesięcy do lat 8.
Jeśli jednak zostanie skazany za sprowadzenie katastrofy grozi mu kara pozbawienia wolności od roku do lat 10 za działanie umyślne. Kara wyniesie od lat 2 do 12, w przypadku śmierci człowieka lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu wielu osób.
>>> Sprawdź, jak obliczyć rażąco niską cenę na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych
Jeżeli sprawca działał nieumyślnie – kara ta wyniesie od 3 miesięcy do lat 5. Wymiar ten zwiększy się od 6 miesięcy do 8 lat, jeśli nieumyślne działanie wywoła śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób.
Sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy zagrożone jest karą od 6 miesięcy do lat 8 w przypadku umyślności.
Jeśli sprawca działał nieumyślnie – podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Pamiętaj!!!
Twoje działanie jest umyślne jeśli chcesz popełnić przestępstwo. A także gdy przewidujesz, że możesz je popełnić i się na to godzisz.
Działasz nieumyślnie jeśli nie masz zamiaru popełnienia przestępstwa, ale dochodzi do tego, bo nie zachowałeś ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywałeś albo mogłeś przewidzieć.
Wypadek kolejowy z Wągrowca
Z doniesień medialnych wynikało, że na przejeździe kolejowym szlabany były opuszczone i paliło się czerwone światło. Przed przejazdem stało po kilka samochodów osobowych z każdej strony.
Kierowca ciężarówki ominął inne auta i wjechał na przejazd. Tym samym naruszył umyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Kierowca wiedział jak ma się zachować, ale świadomie uczynił inaczej. Mało tego. W tym przypadku mamy do czynienia z wyjątkowo rażącym naruszeniem tych zasad ponieważ kierowca wjechał przy już opuszczonych szlabanach.
>>> Przeczytaj także artykuł: Najważniejsze informacje o książeczce sanepidowskiej
Z informacji sprzed kilku minut po wypadku wynikało, że 14 osób było rannych, w tym jedna w stanie ciężkim. Wstępny opis zdarzenia sugerował wyłączną winę kierowcy ciężarówki.
Wstępna analiza zdarzenia wskazywała, że domniemany sprawca dopuścił się zachowania nieumyślnego, gdyż zapewne nie chciał wywołać katastrofy. Jego zachowanie przybrało postać tzw. świadomej nieumyślności bo jednak świadomie naruszył zakaz wjazdu za opuszczony szlaban przejazdu.
Niestety, biorąc pod uwagę skutki zdarzenia i wysokie zagrożenie karą, wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania był w tamtym momencie pewny.
Ada Chmielewska-Ciż
adwokat
Photo by Jake Weirick on Unsplash
***
Zakaz prowadzenia pojazdów
Dziś zajmiemy się tym, co dla większości kierowców jest najważniejszym aspektem potencjalnej odpowiedzialności karnej – zakazem prowadzenia pojazdów.
Zakaz prowadzenia pojazdów to tzw. środek karny (art. 39 pkt 3 Kodeksu karnego). Co do zasady zakaz ten wymierza się w latach, od roku do 15 lat, ale jak zwykle są wyjątki – o czym niżej [Czytaj dalej…]