Czy w przypadku spółki cywilnej ojca i syna (gdzie de facto mamy dwie działalności gospodarcze) można ustanowić zarządcę sukcesyjnego w osobie syna?
Chodzi o to, żeby w przypadku śmierci ojca spółka cywilna nie została automatycznie rozwiązana.
Spółka cywilna a zarząd sukcesyjny
Na wstępie należy zauważyć, że oczywiście istnieje możliwość ustanowienia zarządu sukcesyjnego w przypadku śmierci wspólnika spółki cywilnej.
Możliwość kontynuowania działalności gospodarczej przez jego spadkobierców będzie jednak w dużej mierze zależeć od tego, co zostało zapisane w umowie spółki.
Zgodnie z art. 872 kodeksu cywilnego można bowiem zastrzec, że w razie śmierci wspólnika spadkobiercy wstąpią do spółki na jego miejsce.
Jeśli spadkobierców jest kilku, powinni wskazać osobę, która będzie wykonywała ich prawa w spółce.
Pamiętajmy, że spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, to w zasadzie umowa łącząca co najmniej dwie osoby, które są przedsiębiorcami wpisanymi do CEIDG. Natomiast jej majątek jest objęty współwłasnością łączną.
>>> Jakie etapy czekają osobę, która dokonuje przekształcenia indywidualnej praktyki lekarskiej w podmiot leczniczy? – wywiad z mec. Marcinem Bartyńskim
Rozróżnijmy więc teraz te dwie sytuacje:
- umowa spółki przewiduje wejście spadkobierców na miejsce zmarłego wspólnika:
w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego prawa spadkobierców wspólnika wykonuje zarządca sukcesyjny od dnia ustanowienia zarządu, a zatem to on prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje ją na zasadach obowiązujących zmarłego wspólnika.
- brak w umowie spółki stosownego zapisu:
wejście spadkobierców na miejsce zmarłego wspólnika uzależnione jest od zgody pozostałych wspólników. Jeśli ustanowiono zarząd sukcesyjny, zarządca sukcesyjny prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje ją na zasadach obowiązujących zmarłego wspólnika od dnia wyrażenia tej zgody przez ostatniego ze wspólników.
>>> Zapoznaj się z niszowymi prawniczymi podcastami do zadań specjalnych dla biznesu
Zarządca musi wówczas niezwłocznie po ustanowieniu zarządu sukcesyjnego zawiadomić o tym pozostałych wspólników, którzy mają 14 dni na pisemne wyrażenie sprzeciwu wobec wstąpienia spadkobierców do spółki. Sprzeciw ten należy złożyć zarządcy sukcesyjnemu.
W razie niezłożenia żadnego oświadczenia uznaje się, że wspólnicy wyrazili zgodę na wejście spadkobierców na miejsce zmarłego wspólnika.
Do czasu złożenia oświadczenia o zgodzie lub sprzeciwie lub też upływu terminu na ich zgłoszenie, pozostali wspólnicy mogą sami podejmować wszelkie czynności w zakresie prowadzenia spraw spółki.
Dwuosobowe spółki cywilne
Dotychczas spółka, w której na skutek śmierci wspólnika pozostawał tylko jeden wspólnik, ulegała rozwiązaniu z chwilą jego śmierci. Obecnie spółka nie ulegnie rozwiązaniu, jeśli z chwilą śmierci wspólnika doszło do ustanowienia zarządu sukcesyjnego. Co więcej, nie ulegnie ona automatycznemu rozwiązaniu nawet wtedy, kiedy wspólnik nie powołał zarządcy – aby zapobiec rozwiązaniu spółki należy wówczas w ciągu 2 miesięcy od dnia śmierci wspólnika ustanowić zarząd sukcesyjny.
Jeśli jednak wspólnik sprzeciwi się wstąpieniu spadkobierców do spółki, spółka ulegnie rozwiązaniu.
>>> Sprawdź, jak obliczyć rażąco niską cenę na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych
Jedyny wspólnik spółki będzie sam podejmował wszystkie czynności związane z jej prowadzeniem do czasu ustanowienia zarządu sukcesyjnego albo upływu terminu do ustanowienia zarządcy sukcesyjnego, albo też wyrażania zgody na wstąpienie spadkobierców wspólnika do spółki
Przechodząc już do odpowiedzi na pytanie zadane na początku: syn może być zarządcą sukcesyjnym.
Jeśli jednak syn jest także jedynym spadkobiercą zmarłego ojca, to z chwilą nabycia przez niego spadku zarząd sukcesyjny wygaśnie, a spółka ulegnie rozwiązaniu.
Aby dowiedzieć się więcej na temat zarządu sukcesyjnego w spółce cywilnej, przeczytaj artykuł mec. Kingi Stanikowskiej-Jóźwiak: Jak się zabezpieczyć, aby po śmierci wspólnika nie doszło do likwidacji spółki cywilnej? Zarząd sukcesyjny w spółce cywilnej.
Photo by Cytonn Photography on Unsplash
***
Czy spółka cywilna może być stroną umowy
W dzisiejszym wpisie odpowiemy na pytanie czy spółka cywilna może być stroną umowy. Zastanowimy się również, dlaczego tak ważne jest to z kim zawierasz umowę.
Spółka cywilna to rodzaj umowy cywilnej pomiędzy dwoma lub większą liczbą przedsiębiorców. Umówili się oni w formie pisemnej i sporządzili taką umowę, by prowadzić wspólnie działania gospodarcze na określonych zasadach.
Ten rodzaj umowy pomiędzy przedsiębiorcami nie wymaga aktu notarialnego. Nie będzie nigdzie zarejestrowany. Jedynie wspólnicy spółki cywilnej oraz osoby, którym przedstawią swoją umowę będą znały jej treść [Czytaj dalej…]