Dzisiejszym Gościem na łamach portalu Prawo i Gospodarka jest pan mecenas Bartosz Majda, adwokat, który specjalizuje się w obsłudze wykonawców, biorących udział w postępowaniu o udzielenie zamówień publicznych oraz w prawie handlowym.
Pana Mecenasa możecie znać jako autora bloga „Jak wygrać przetarg”.
Pan Mecenas zgodził się opowiedzieć o tym, jak działa zasada jawności czyli jedna z podstawowych reguł prawa zamówień publicznych.
Zapraszamy do przeczytania wywiadu z panem mec. Bartoszem Majdą 🙂
***
Redakcja: Na czym polega zasada jawności w prawie zamówień publicznych?
Bartosz Majda: Zasada jawności ma na celu zapewnienie tego, co najważniejsze przy wydatkowaniu środków publicznych czyli możliwości „patrzenia na ręce” zamawiającym.
Możliwość taka istnieje w zasadzie na każdym etapie postępowania i korzystać niej może każdy zainteresowany.
Wykonawcy, którzy biorą lub chcą wziąć udział w postępowaniu na podstawie tej zasady mają uprawnienie do przeglądania całej dokumentacji postępowania, w tym ofert konkurentów.
Natomiast każda inna osoba może uzyskać dostęp do takiej dokumentacji na podstawie dostępu do informacji publicznej.
Czy są jakieś wyjątki od zasady jawności?
Są dwa główne rodzaje wyjątków.
Pierwszy dotyczy szczególnych rodzajów zamówień takich jak te związane z bezpieczeństwem państwowym i obronnością. Z uwagi na ich przedmiot dostęp do dokumentacji postępowania jest mocno ograniczony.
Drugi dotyczy informacji szczególnie istotnych z punktu widzenia poszczególnych wykonawców. Mogą oni takie informacje zastrzec jako stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa. To oczywiście dwie najważniejsze grupy w mojej ocenie – pełny katalog wyłączeń wynika z PZP oraz ustaw szczegółowo regulujących te kwestie takich jak ustawa o ochronie informacji niejawnych.
Co oznacza poufny charakter informacji?
Bardzo uogólniając można powiedzieć, że są to informacje, co do których dostęp powinien mieć wyłącznie ściśle określony krąg odbiorców.
We wspomnianych przeze mnie wcześniej ustawach różnie definiuje się informacje o takim charakterze i mogą to być informacje poufne, tajne, ściśle tajne jak i informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa.
Które informacje stanowią tajemnice przedsiębiorstwa?
W przypadku próby dokonanie oceny czy dana informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa powinno odpowiedzieć się na trzy pytania:
- Czy informacje te mają charakter techniczny, technologiczny, organizacyjny przedsiębiorstwa lub inny posiadający wartość gospodarczą?
- Czy informacje te jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób?
- Bądź czy podmiot uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności?
Twierdząca odpowiedź na tak postawione pytania może oznaczać, że dane dane stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Czy wykonawca ma wgląd do ofert innych wykonawców?
Tak – od dnia otwarcia ofert oferty wszystkich wykonawców są jawne i powinny być udostępniane innym wykonawcom. W obecnej PZP precyzyjnie dookreślono termin w jakim powinno to nastąpić – nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia otwarcia ofert.
Co musi zrobić wykonawca, aby uzyskać dostęp do dokumentacji?
Wystarczy, aby złożył wniosek do zamawiającego. Wniosek taki nie ma żadnych wymogów formalnych. Wystarczy, że zostanie przesłany do zamawiającego w sposób zgodny ze sposobem komunikacji przewidziany w SWZ czyli może to być e-mail lub wiadomość na platformie zakupowej.
Co ma zrobić wykonawca, gdy zamawiający nie chce udostępnić dokumentów?
Teoretycznie mógłby taką odmową zaskarżyć do KIO.
Na wczesnym etapie postępowania ciężko jednak będzie wykazać interes prawny do złożenia takiego odwołania.
Poza tym zamawiający w takim przypadkach po prostu milczą i wówczas ciężko jest wybrać odpowiedni moment na złożenie takiego odwołania.
Jeżeli do przekazania takich informacji nie dojdzie ostatecznie przez dniem wyboru oferty to takie zaniechanie może stanowić niemalże samodzielną podstawę odwoławczą.
W takim przypadku KIO może unieważnić czynność wyboru najkorzystniejszej oferty oraz nakazać udostępnienie dokumentów.
Ma to na celu przede wszystkim umożliwienie wykonawcom składania odwołań kierowanych wobec treści oferty konkurentów.
Dziękujemy za rozmowę!
***
Serdecznie dziękujemy panu mecenasowi Bartoszowi Majdzie za rozmowę! I zapraszamy jeszcze raz do odwiedzin jego bloga! 🙂
📌
Po przeczytaniu „Zasada jawności w prawie zamówień publicznych – wywiad z mec. Bartoszem Majdą, adwokatem”, zapraszamy również do lektury:
➡ Czy wiesz w czym może Ci pomóc rzecznik patentowy?
➡ Polski Ład – czekają nas zmiany po 01.07.2022 roku!
Photo by Tetiana SHYSHKINA on Unsplash